Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải điều hành phiên họp chiều 03/11/2023
Phát biểu kết thúc phiên thảo luận sáng 03/11, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải cho biết, phiên thảo luận diễn ra sôi nổi và chất lượng, có 23 đại biểu phát biểu, 9 đại biểu tranh luận, còn 109 đại biểu đăng ký phát biểu. Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị tại phiên làm việc chiều 03/11, đại biểu Quốc hội phát biểu tập trung vào các vấn đề đã nêu trong báo cáo giải trình, tiếp thu dự thảo Luật Đất đại (sửa đổi).
Tại phiên họp, Cơ quan trình và cơ quan chủ trì thẩm tra phối hợp giải trình, làm rõ một số vấn đề đại biểu Quốc hội nêu.
Cổng thông tin điện tử Quốc hội sẽ liên tục cập nhật chi tiết nội dung:
15h03: Đại biểu Mai Văn Hải – Đoàn ĐBQH tỉnh Thanh Hóa: Cân nhắc kỹ lưỡng việc thông qua luật tại Kỳ họp thứ 6
Đại biểu Mai Văn Hải bày tỏ thống nhất với Báo cáo tiếp thu, giải trình của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, báo cáo đã rất đầy đủ và chi tiết. Tuy nhiên, đến thời điểm này vẫn còn 21 vấn đề lớn mà Ủy ban Thường vụ Quốc hội đang trình các phương án để báo cáo Quốc hội cho ý kiến.
Nhấn mạnh đây là những vấn đề rất lớn, quan trọng, đại biểu cho rằng cần phải có thời gian để đánh giá tác động, nghiên cứu kỹ lưỡng hơn nữa. Do đó, đại biểu đề xuất cân nhắc kỹ lưỡng hơn việc thông qua dự án Luậ tại kỳ họp lần này….(còn tiếp)
14h59: Đại biểu Nguyễn Thị Thu Dung – Đoàn ĐBQH tỉnh Thái Bình: Đề nghị sửa đổi quy định liên quan đến thẩm quyền của chính quyền địa phương trong thu hồi đất
Góp ý vào các nội dung cụ thể của dự thảo luật, Đại biểu Nguyễn Thị Thu Dung cho biết, điểm c khoản 1 Điều 28 dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) quy định về tổ chức kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài chỉ được thuê đất của nhà nước để thực hiện dự án đầu tư và nhà nước phải thu hồi đất để cho thuê, nhưng một số dự án có mục tiêu hoạt động không thuộc diện thu hồi đất để phát triển kinh tế – xã hội như quy định tại Điều 62 Luật Đất đai hiện hành và Điều 79 dự thảo luật. Do vậy, chính quyền địa phương không có cơ sở thu hồi đất để giao cho tổ chức kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài thuê; đồng thời tổ chức kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài cũng không được trực tiếp thỏa thuận bồi thường với người dân để giải phóng mặt bằng thực hiện dự án, dẫn đến dự án bị bế tắc, cũng như tạo sự không thống nhất trong chính sách và thực thi pháp luật.
Đại biểu Nguyễn Thị Thu Dung đề xuất là đề nghị chọn phương án 2: tổ chức kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài, người gốc Việt Nam định cư ở nước ngoài được nhận quyền chuyển nhượng, quyền sử dụng đất trong khu công nghiệp, cụm công nghiệp, khu công nghệ cao hoặc trong phạm vi dự án đã được Quốc hội, Thủ tướng Chính phủ chấp thuận quyết định chủ trương đầu tư theo quy định của pháp luật về đầu tư.
Ngoài ra, cần sửa đổi phạm vi dự án không chỉ của Quốc hội và Thủ tướng Chính phủ, mà cả của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh đã quyết định chủ trương đầu tư. Tại khoản 2 Điều 24 của dự thảo luật, đại biểu không chọn phương án nào, mà đề xuất phương án loại trừ quyền bán quyền thế chấp tài sản gắn liền với đất thuê và quyền thuê trong hợp đồng thuê, nhưng được quyền góp vốn bằng tài sản gắn liền với đất trên đất thuê là tài sản do đơn vị sự nghiệp công lập tạo lập và được quyền cho thuê, quyền thuê trong trường hợp dự án có sử dụng đất, góp phần và nâng cao chất lượng cung cấp dịch vụ công của đơn vị sự nghiệp công lập đã được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt.
14h54: Đại biểu Thạch Phước Bình – Đoàn ĐBQH tỉnh Trà Vinh: Bổ sung, làm rõ một số nội dung về chính sách hỗ trợ khi nhà nước thu hồi đất
Phát biểu ý kiến về dự án Luật Đất đai (sửa đổi) tại hội trường, đại biểu Quốc hội Thạch Phước Bình – Đoàn ĐBQH tỉnh Trà Vinh bày tỏ quan tâm đối với các chính sách hỗ trợ khi nhà nước thu hồi đất. Đại biểu cho biết, trong dự thảo Luật lần này cũng đã có quy định hỗ trợ ở Điều 108 và Điều 109…
Tuy nhiên, đại biểu bày tỏ băn khoăn với quy định về sáu nội dung hỗ trợ chính sách và quy định về hỗ trợ đào tạo, chuyển đổi nghề, tìm kiếm việc làm đối với các hộ gia đình, cá nhân khi nhà nước thu hồi đất. “Có thể thấy dự thảo cũng có những quy định mới, rõ ràng, chặt chẽ, đáp ứng nhu cầu thực tiễn và đảm bảo hơn nữa quyền lợi của người có đất bị thu hồi. Tuy nhiên, số liệu khảo sát cũng cho thấy trong số những nông dân có thay đổi việc làm, số người chuyển sang làm thuê là nhiều nhất và số người chuyển sang học nghề mới là ít nhất”, đại biểu Thạch Phước Bình nêu rõ.
Cùng với đó, tiền bồi thường, bảo trợ từ đất cũng chưa được nông dân sử dụng đúng cách. Vì vậy, sau một thời gian họ sử dụng hết tiền, mất tư liệu sản xuất, mất việc làm, không có thu nhập. Từ thực tế này, đại biểu đề nghị Ban soạn thảo xem xét làm rõ phạm vi, đối tượng hộ gia đình, cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp sẽ được hỗ trợ đào tạo, chuyển đổi nghề và tìm kiếm việc làm khi bị thu hồi đất để tránh tình trạng bỏ sót.
Bên cạnh đó, dự thảo Luật cũng cần có những quy định mang tính bắt buộc về việc mở lớp đào tạo nghề, đồng thời có những hướng dẫn chặt chẽ và chi tiết hơn Nghị định hướng dẫn thi hành để đảm bảo lớp học nghề được tổ chức nghiêm túc, có hiệu quả, đặc biệt cần được quy định rõ trong Luật về vấn đề quy hoạch và phát triển các làng nghề truyền thống. Đây có thể xem là một trong những giải pháp hiệu quả để giải quyết việc làm, ổn định đời sống cho người dân bị thu hồi đất.
14h49: Đại biểu Đặng Thị Bảo Trinh – Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Nam: Cụ thể hóa quy định về tổ chức thực hiện nhiệm vụ bồi thường, hỗ trợ, tái định cư
Đại biểu Đặng Thị Bảo Trinh nêu rõ sửa đổi Luật Đất đai lần này, với nhiều chính sách quan trọng tác động đến đời sống kinh tế – xã hội nhận được nhiều sự quan tâm của Nhân dân để hoàn thiện các chính sách này.
Góp ý về điều kiện thực hiện các quyền chuyển đổi, chuyển nhượng, cho thuê, cho thuê lại, thừa kế, tặng cho thế chấp quyền sử dụng đất, góp vốn bằng quyền sử dụng đất tại Điều 45, đại biểu Đặng Thị Bảo Trinh chọn phương án 2. Đại biểu lý giải hiện nay nhiều hộ gia đình có đất trồng nông nghiệp là đất lúa dù không trực tiếp sản xuất nhưng vẫn thuê mướn người để canh tác, sản xuất. Việc bắt buộc trong mọi trường hợp, bất kể quy mô đất trồng lúa, nhận chuyển nhượng, cá nhân không trực tiếp sản xuất nông nghiệp, nhận chuyển nhượng đất trồng lúa đều phải thành lập tổ chức kinh tế và có phương án sử dụng đất trồng lúa là chưa phù hợp với bối cảnh hiện nay. Đồng thời đề nghị xem xét điều chỉnh quy định theo hướng người nông dân có đất nông nghiệp được góp vốn bằng chính mảnh đất của mình để khuyến khích, tích tụ đất đai phục vụ các dự án sản xuất nông nghiệp quy mô lớn.
Về cơ quan, đơn vị, tổ chức có trách nhiệm thực hiện nhiệm vụ bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, quản lý khai thác, sử dụng quỹ đất đã thu hồi tại Điều 86, đại biểu biểu Đặng Thị Bảo Trinh đề nghị cần cụ thể hóa quy định về tổ chức thực hiện nhiệm vụ bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, quản lý khai thác, sử dụng quỹ đất đã thu hồi. Theo hướng làm rõ tổ chức được thực hiện các chức năng vừa nêu là tổ chức công lập hay tổ chức tư nhân. Đồng thời làm rõ nguyên tắc về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi tại Điều 91 để sau khi thu hồi đất thì người dân có đất bị thu hồi phải có chỗ ở bảo đảm cuộc sống bằng hoặc tốt hơn nơi ở cũ. Quy định rõ hơn các tiêu chí cơ bản bảo đảm thu nhập và điều kiện sống bằng hoặc tốt hơn nơi ở cũ để tạo sự đồng thuận của người dân trong quá trình thu hồi và tránh tình trạng khiếu nại, khiếu kiện kéo dài, gây cản trở quá trình triển khai các công trình, dự án lớn.
Về nguyên tắc cấp giấy chứng nhận, đại biểu Đặng Thị Bảo Trinh đề nghị bổ sung vào Điều 136 dự thảo Luật quy định: Nhà nước có trách nhiệm đo đạc, chỉnh lý và cấp lại giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho người sử dụng đất trong các trường hợp người dân tự nguyện hiến đất, công trình để xây dựng hạ tầng giao thông nông thôn, đô thị, đổi đất để Nhà nước xây dựng các công trình thiết chế văn hóa cộng đồng.
Về đất sử dụng ổn định lâu dài tại Điều 172 khoản 1, đại biểu Đặng Thị Bảo Trinh đề nghị dự thảo Luật lần này nên quy định định việc giao đất cho chủ đầu tư dự án là có thời hạn nhưng cho phép người mua nhà ở trong dự án bất động sản được sử dụng đất ổn định lâu dài để tạo cơ sở pháp lý cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu tài sản gắn với thời hạn sử dụng ổn định lâu dài.
14h44: Đại biểu Nguyễn Duy Thanh – Đoàn ĐBQH tỉnh Cà Mau: Đất đai không chỉ là tài sản, mà là nguồn lực cho sản xuất, kinh doanh, cho người dân và doanh nghiệp
Đại biểu Nguyễn Duy Thanh – Đoàn ĐBQH tỉnh Cà Mau đánh giá cao tinh thần sửa đổi của dự án luật này, đất đai đã thực sự được coi trọng bằng những quy định cụ thể theo hướng đất đai không chỉ là tài sản, mà là nguồn lực, nguồn vốn, mang tính thị trường hơn, phục vụ cho sản xuất kinh doanh, cho cả người dân và doanh nghiệp. Đó là việc phát triển quỹ đất với các quy chế công khai, minh bạch hơn để nhà nước tạo quỹ đất, chủ động điều tiết cung cầu thị trường.
Theo đại biểu, dự thảo luật đã bổ sung quyền được thế chấp, cho thuê, quyền được cho thuê đất trong trường hợp trả tiền thuê đất hàng năm, bán tài sản sở hữu găn liền với đất ngay trong lình vực đất nông nghiệp. Với dự thảo luật mới này, người nông dân cũng được chuyển đổi cơ cấu cây trồng vật nuôi, nâng cao hiệu quả sử dụng đất.
Theo đại biểu, là quốc gia đi lên từ nông nghiệp, những thay đổi trong dự thảo luật mang nhiều ý nghĩa thực tiễn. Đại biểu lần sửa đổi này cần bám sát, cụ thể hóa hơn nữa Nghị quyết 18, đưa ra giải pháp căn cơ, lâu dài, tránh tạo biến động lớn, thậm chí hỗn loạn thị trường bất động sản như thời gian qua, gây hậu quả nặng nề, tác động đến sự tồn vong của doanh nghiệp, đời sống của người dân.
Về phân loại sử dụng đất, đại biểu đề nghị phân loại đất theo mục đích quản lý của nhà nước, không phân loại đất theo mục đích sử dụng của người dân, để nâng cao hiệu quả quản lý của nhà nước, đồng thời không làm khó cho người dân khi triển khai pháp luật.
14h39: Đại biểu Nguyễn Thị Kim Bé – Đoàn ĐBQH tỉnh Kiên Giang: Thu hồi đất để phát triển các dự án kinh tế trọng điểm góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế của từng địa phương
Phát biểu tại hội trường, đại biểu Nguyễn Thị Kim Bé – Đoàn ĐBQH tỉnh Kiên Giang thống nhất về vấn đề thu hồi đất để phát triển du lịch và thu hồi đất tại Điều 79. Điều 79 của dự thảo Luật đưa ra 2 phương án, đại biểu Nguyễn Thị Kim Bé chọn phương án 1. Bởi phương án này nhằm thu hồi đất để phát triển các dự án kinh tế trọng điểm, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế của từng địa phương và đồng bộ hóa phát triển du lịch kết hợp với thương mại. Đây sẽ là động lực quan trọng trong phát triển kinh tế – xã hội.
Việc phát triển các dự án nhà thương mại, đại biểu cho rằng, dự án hỗn hợp nhà ở và kinh doanh thương mại dịch vụ không chỉ đem lại về kinh tế mà còn góp phần thực hiện các chính sách an sinh xã hội, xây dựng đô thị văn minh, hiện đại. Vì vậy, việc thực hiện thu hồi đất để thực hiện các dự án này cũng là để phát triển kinh tế – xã hội, vì lợi ích quốc gia, công cộng. Và điều tiết chênh lệch địa tô được thực hiện qua việc Nhà nước giao đất và cho thuê đất để thực hiện dự án này theo hình thức đấu giá quyền sử dụng đất và đấu thầu để lựa chọn nhà đầu tư có sử dụng đất. Đây là vấn đề mới như trong Báo cáo tiếp thu, giải trình mà UBTVQH đã nêu, do đó đại biểu Nguyễn Thị Kim Bé chọn phương án 1.
Về hoạt động lấn biển tại Điều 191, đại biểu Nguyễn Thị Kim Bé cho rằng, Luật Đất đai hiện hành chưa quy định về vấn đề này. Hiện nay Chính phủ đang dự thảo nghị định về đất biển. Vì vậy, để quy định đúng về hoạt động lấn biển cần triển khai, cần giải thích từ ngữ về hoạt động này đúng với thực tế đang diễn ra.
Do đó, đề nghị Ban soạn thảo nghiên cứu giải thích rõ hơn từ “lấn biển” phải bao hành phạm vi lấn biển của cả 3 khu vực: đối với đất bãi bồi ven biển, đất có mặt nước ven biển, khu vực biển. Đề nghị sửa lại thành: “lấn biển là việc sử dụng các giải pháp để mở rộng diện tích đất trong phạm vi từ hết rang giới đất liền về phía biển của vùng biển Việt Nam”.
Từ vấn đề này, đại biểu Nguyễn Thị Kim Bé đề nghị bổ sung nội dung thực hiện các dự án lấn biển đối với các bãi bồi ven biển và đất có mặt nước ven biển và khu vực biển tại khoản 3 Điều 190 và các điều luật khác có liên quan. Tuy nhiên, hoạt động này sẽ liên quan đến nhiều luật khác, đề nghị Quốc hội và Chính phủ cần nghiên cứu sửa đổi đồng bộ một số quy định có liên quan đến các luật khác để tạo điều kiện khuyến khích hoạt động này trong phát triển, mở rộng diện tích đất theo nhu cầu phát triển kinh tế xã hội.
14h34: Đại biểu Tạ Văn Hạ – Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Nam: Đề nghị có định mức cụ thể đối với cá nhân không trực tiếp sản xuất nông nghiệp nhận chuyển nhượng đất trồng lúa.
Đóng góp ý kiến tại phiên thảo luận, đại biểu Tạ Văn Hạ đề nghị quy định cụ thể định mức đối với cá nhân không trực tiếp sản xuất nông nghiệp nhận chuyển nhượng đất trồng lúa.
Đại biểu Tạ Văn Hạ thống nhất đề nghị chọn phương án trong đó đưa ra những định mức cụ thể, bởi qua thực tế tiếp xúc cử tri, đối tượng giáo viên phổ thông hiện nay ở các vùng nông thôn, do điều kiện đời sống gắn với nông thôn nên ngoài thời gian dạy học, mức lương có hạn nên phải canh tác thêm để đảm bảo cuộc sống, vì vậy, cần quy định phù hợp với thực tế.
Vấn đề đại biểu quan tâm tiếp theo liên quan đến phát triển du lịch tại Điều 79. Trong đó, quy định về thu hồi đất để phát triển kinh tế – xã hội, đề nghị có quy định đất để phát triển khu du lịch vào trong trường hợp thu hồi đất. Bởi đất liên quan đến du lịch có hai loại: tài nguyên du lịch và đất dịch vụ phục vụ cho hoạt động du lịch.
Tại Điều 5, Luật Du lịch đã quy định chính sách phát triển du lịch, trong đó tổ chức, cá nhân kinh doanh du lịch được hưởng những mức ưu đãi, hỗ trợ đầu tư cao nhất khi nhà nước ban hành áp dụng chính sách để ưu đãi hỗ trợ đầu tư.
Luật Du lịch cũng quy định: Nhà nước có chính sách khuyến khích hỗ trợ cho hoạt động đầu tư hình thành các khu dịch vụ du lịch phức hợp có quy mô lớn, hệ thống cửa hàng miễn thuế, trung tâm mua sắm và phục vụ khách du lịch, do vậy, cần thực hiện đúng Nghị quyết 08-NQ/TW năm 2017 về phát triển du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn và Luật Du lịch
14h29: Đại biểu Phạm Văn Hòa – Đoàn ĐBQH tỉnh Đồng Tháp: Cần có tiêu chí, điều kiện cụ thể để Nhà nước thu hồi đất giao cho nhà đầu tư
Tham gia ý kiến tại phiên họp, đại biểu Phạm Văn Hòa – Đoàn ĐBQH tỉnh Đồng Tháp cho biết, về dự án nhà ở thương mại, dự án hỗn hợp nhà ở, kinh doanh, thương mại, dịch vụ, đây là nội dung rất quan trọng, được cử tri mong chờ, đặc biệt là người dân trong diện bị thu hồi đất cho các dự án có chênh lệch địa tô. Đại biểu đồng tình thực hiện phương án 2, theo đó, cần có tiêu chí, điều kiện cụ thể để Nhà nước thu hồi đất giao cho nhà đầu tư, tránh ảnh hưởng đến quyền lợi, sinh hoạt, đời sống của người dân.
Đại biểu cho biết, việc nhà đầu tư tự thỏa thuận với người dân mà đạt được tỷ lệ đồng thuận 100% là rất khó xảy ra. Về nội dung này, phương pháp, nguyên tắc định giá đất là rất quan trọng, nên việc quy định theo phương án 2 là lựa chọn hợp lý, phù hợp với thực tiễn, hài hòa lợi ích của nhà đầu tư và người dân.
Về quyền sử dụng đất của người Việt Nam ở nước ngoài, đại biểu cho rằng, với người có quốc tịch Việt Nam ở nước ngoài thì vẫn có quyền lợi như người quốc tịch Việt Nam ở Việt Nam, còn các trường hợp khác thì không được quyền lợi. Đại biểu không đồng tình với việc người gốc Việt Nam, không có quốc tịch Việt Nam nhưng được hưởng quyền lợi về đất đai như người Việt Nam. Theo đại biểu, nếu đã bỏ quốc tịch Việt Nam thì sẽ không thể được hưởng quyền lợi ngang bằng với những người giữ quốc tịch Việt Nam.
14h24: Đại biểu Nguyễn Thị Thủy – Đoàn ĐBQH tỉnh Bắc Kạn: Thể chế hoá đúng, đủ về chính sách đối với đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi
Đại biểu Nguyễn Thị Thủy đánh giá cao cơ quan chủ trì soạn thảo và cơ quan thẩm tra đã nỗ lực, phối hợp chặt chẽ để có được kết quả trình Quốc hội thảo luận.
Quan tâm tới chính sách đất đai đối với đồng bào dân tộc thiểu số, đại biểu nhận thấy, dự thảo đã bổ sung nhiều chính sách mới về đất đai đối với đồng bào dân tộc thiểu số. So với dự thảo trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 5, dự thảo lần này đã quy định rõ hơn về đối tượng được hỗ trợ, địa bàn được hỗ trợ, chính sách được hỗ trợ, và tương đối rõ về trách nhiệm thực hiện từ Chính phủ đến Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân các cấp.
Về đối tượng được hưởng chính sách hỗ trợ, đại biểu Nguyễn Thị Thuỷ chỉ rõ, Điều 16 quy định đối tượng được hưởng chính sách hỗ trợ phải là cá nhân đồng bào dân tộc thiểu số thuộc diện hộ nghèo, hộ cận nghèo và đang phải sinh sống tại vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.
Như vậy, cá nhân là người đồng bào dân tộc thiểu số tuy thuộc diện hộ nghèo, hộ cận nghèo nhưng không sinh sống ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi sẽ không được hưởng chính sách hỗ trợ. Do đó, đại biểu đề nghị cơ quan soạn thảo và cơ quan thẩm tra tiếp tục nghiên cứu kỹ vấn đề này để thể chế hóa đúng, đủ tinh thần của Nghị quyết Trung ương….
Về việc thừa kế, tặng cho, chuyển nhượng quyền sử dụng đất tại Điều 48, đại biểu nhận thấy, việc thiết kế chính sách như dự thảo Luật nhằm bảo toàn quỹ đất để thực hiện tốt hơn chính sách hỗ trợ đất đai cho đồng bào dân tộc thiểu số. Tuy nhiên, đại biểu đề nghị cân nhắc tính khả thi của quy định này; đồng thời đề nghị các cơ quan đánh giá kỹ hơn về tác động của vấn đề này.
14h19: Đại biểu Lê Thị Thanh Xuân – Đoàn ĐBQH tỉnh Đắk Lắk: Kỳ vọng chính sách đất đai cho bảo tồn văn hóa
Phát biểu ý kiến về dự án Luật Đất đai (sửa đổi) tại hội trường, đại biểu Quốc hội Lê Thị Thanh Xuân – Đoàn ĐBQH tỉnh Đắk Lắk cho biết, cử tri và nhân dân đang rất mong đợi Quốc hội bấm nút thông qua dự án Luật này; đồng thời bày tỏ quan tâm đến chính sách đất đai cho bảo tồn văn hóa các dân tộc…
Đại biểu cho biết, dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) đã bổ sung quy định cộng đồng dân cư được Nhà nước giao đất, công nhận quyền sử dụng đất về bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc gắn với phong tục, tập quán, tín ngưỡng của các dân tộc. Đại biểu cho rằng, tuy chỉ là bổ sung một từ “tín ngưỡng” thôi nhưng đã phản ánh được đầy đủ ý nghĩa, vai trò quan trọng của đất đai đối với đời sống vật chất và tâm linh của đồng bào, thể hiện sự quan tâm sâu sắc của Đảng, Nhà nước, Quốc hội đối với đồng bào các dân tộc thiểu số.
Đại biểu nhấn mạnh, theo truyền thống đối với cộng đồng các dân tộc thiểu số, nhất là đối với người Tây Nguyên, đất đai không đơn thuần là nguồn tài nguyên mang lại giá trị vật chất mà trên hết nó thể hiện quyền sở hữu tài sản, vị thế xã hội và đặc biệt là mang tính tâm linh. Điều kiện cần và đủ cho mỗi buôn làng.
Đất đai không chỉ là không gian sinh tồn mà còn là không gian duy trì các mối quan hệ xã hội, giữa các cộng đồng, giữa cá nhân và cộng đồng. Hơn thế nữa còn điều chỉnh cả mối quan hệ ứng xử giữa con người với tự nhiên. Điều này đã góp phần hình thành tri thức ứng xử với tự nhiên một cách cân bằng…
Đại biểu nhấn mạnh, khi chính sách đất đai thay đổi sẽ tác động sâu sắc đến không gian sinh tồn và truyền thống văn hóa của đồng bào. Do vậy, đại biểu bày tỏ kỳ vọng về những chính sách trong dự án Luật đất đai (sủa đổi) lần này sẽ là tiền đề cơ bản để giải quyết những vấn đề này. Việc dự thảo luật quy định trách nhiệm của Nhà nước có chính sách đảm bảo đất sinh hoạt cộng đồng cho đồng bào dân tộc thiểu số là quy định hết sức cần thiết, đáp ứng mong đợi của đồng bào để bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa truyền thống độc đáo trong bối cảnh đất nước hội nhập và phát triển mạnh mẽ.
14h15: Đại biểu Lê Đào An Xuân – Đoàn ĐBQH tỉnh Phú Yên: Bổ sung thêm nội dung tiêu chí lựa chọn dự án để tạo quỹ đất
Đại biểu Lê Đào An Xuân cho biết việc sớm thông qua Luật Đất đai (sửa đổi) là điều mà cử tri và Nhân dân rất mong đợi. Góp ý đối với quy định về phát triển, quản lý và khai thác quỹ đất đối với dự án tạo lập quỹ đất được quy định tại Điều 113, đại biểu băn khoăn là Luật đã có quy định rõ về các trường hợp giao đất cho thuê đất thông qua đấu giá đấu thầu quyền sử dụng đất việc đưa vào chi tiết các loại hình dự án Nhà nước thu hồi đất tại quỹ đất ở các khoản a, b, c, d của khoản 1 mà không có điều kiện gì bổ sung thì có tạo nên sự không thống nhất với các điều khoản khác của luật hay không? Đại biểu phân tích như là với dự án nhà ở thương mại, nếu không có một điều kiện gì cụ thể kèm theo thì có thể hiểu là dự án nhà ở có thể sẽ thu hồi bất cứ lúc nào và gây bất an cho người sử dụng đất. Hay là áp dụng các quy định pháp luật khác hoặc là đối với các dự án về sản xuất, cơ sở kinh doanh, thương mại, dịch vụ hay dự án hỗn hợp nhà ở và kinh doanh thì việc thu hồi đất có phù hợp với quy định về khuyến khích chuyển nhận quyền nhận chuyển quyền góp vốn thuê quyền sử dụng đất được quy định ở Điều 128 hay không?
Đại biểu Lê Đào An Xuân cho rằng đối với phương án bỏ Điều 113 cũng có điểm phù hợp. Bởi vì quỹ đất cho do tổ chức phát triển, đất quản lý được sử dụng căn cứ vào quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất. Tuy nhiên, phương án này có nhược điểm là dễ dẫn đến tình trạng không xác định được các dự án trọng tâm. Để có phương án tối ưu, đại biểu Lê Đào An Xuân đề nghị là vẫn giữ lại điều 113 và điều chỉnh bổ sung thêm nội dung tiêu chí lựa chọn dự án để tạo quỹ đất ở khoản 1 và lược bỏ khoản 2 của điều này.
Ngoài ra, đại biểu Lê Đào An Xuân cũng góp ý về tổ chức phát triển quỹ đất và quỹ phát triển đất. Đại biểu đề nghị xem xét chức năng nhiệm vụ của hai đơn vị này có thể thành lập một đơn vị có đầy đủ chức năng để tinh gọn bộ máy và tạo sự thống nhất trong phối hợp thực hiện nhiệm vụ. Đề nghị làm rõ hơn quy định về tổ chức phát triển quỹ đất giao cho thuê đất để thực hiện các dự án đầu tư theo quy định của pháp luật.
Về phương án định giá đất, đại biểu Lê Đào An Xuân đề nghị bổ sung là giá trúng đấu giá quyền sử dụng đất sau khi đã hoàn thành xong nghĩa vụ tài chính. Về bảng giá đất, đại biểu cho biết quyết định bảng giá đất lần đầu công bố và thực hiện từ ngày 1/1/2026 Tuy nhiên, bảng giá đất hiện nay trên địa bàn tỉnh 5 năm là từ 2020 đến 2024, tức là có hiệu lực đến 31/12/2024. Vậy thì từ ngày 1/1/2025 đến ngày 1/1/2026 thì chúng ta sử dụng bảng giá đất nào? Do đó, đại biểu đề nghị cơ quan soạn thảo bổ sung.
14h09: Đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga – Đoàn ĐBQH tỉnh Hải Dương: Cần giới hạn quyền sử dụng đất của đơn vị sự nghiệp công lập
Tham gia ý kiến tại phiên họp, đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga – Đoàn ĐBQH tỉnh Hải Dương chia sẻ những khó khăn trong việc thực hiện cơ chế tự chủ tài chính của các đơn vị sự nghiệp công lập, tuy nhiên, đại biểu cho rằng vẫn cần có những hạn chế nhất định trong quy định việc sử dụng đất của đơn vị sự nghiệp công lập, không nên trao đầy đủ quyền như đối với các tổ chức kinh tế.
Lý giải về vấn đề này, đại biểu cho rằng, đơn vị sự nghiệp công lập là pháp nhân được thành lập bởi cơ quan có thẩm quyền của nhà nước theo quy định của pháp luật, có chức năng cung cấp các dịch vụ công phục vụ quản lý nhà nước theo quy định của pháp luật, có chức năng cung cấp các dịch vụ công phục vụ quản lý nhà nước. So với tổ chức kinh tế, đơn vị sự nghiệp công lập được nhà nước trao quyền, chức năng, nhiệm vụ đặc thù, nên việc tạo cơ chế để đánh đồng tổ chức kinh tế với đơn vị sự nghiệp công lập chưa thực sự phù hợp.
Bên cạnh đó, từ đặc điểm đơn vị sự nghiệp công lập là cơ quan của nhà nước, đại biểu cho biết, việc tiếp cận các quỹ đất của đơn vị sự nghiệp công lập sẽ dễ dàng, thuận lợi hơn so với các tổ chức kinh tế. Nếu đơn vị sự nghiệp công lập cũng được tạo điều kiện như với các tổ chức kinh tế thì sẽ tạo sự bất bình đẳng cho các doanh nghiệp.
Ngoài ra, đại biểu cũng nêu rõ, nếu trao quyền bán, quyền thế chấp tài sản gắn liền với đất thuê cho đơn vị sự nghiệp công lập thuê đất trả tiền hàng năm thì sẽ có nguy cơ rủi ro không bảo toàn đất nhà nước giao cho đơn vị sự nghiệp công lập.
14h05: Đại biểu Trần Thị Thu Hằng – Đoàn ĐBQH tỉnh Đắk Nông: Tránh gây chồng chéo, khó thực hiện tại các địa phương khi thực hiện quy hoạch tỉnh 2021-2030
Góp ý về vấn đề chung việc bổ sung quy hoạch đất cấp tỉnh tại Điều 65, đại biểu cho rằng, tính đến thời điểm hiện tại có 14 tỉnh được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt quy hoạch tỉnh. Nếu trong trường hợp, luật quy định bãi bỏ điều 6 Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của 37 luật liên quan đến quy hoạch thì sẽ dẫn đến các tỉnh đang hoàn thiện quy hoạch tỉnh gặp nhiều khó khăn trong việc điều chỉnh quy hoạch, gây tốn kém về nguồn lực, thời gian thực hiện.
Do đó, đại biểu Trần Thị Thu Hằng đề nghị cơ quan soạn thảo nghiên cứu quy định việc chuyển tiếp giữa các quy định của Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của 37 luật liên quan đến quy hoạch năm 2018 đối với dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) nhằm tránh gây chồng chéo, khó thực hiện tại các địa phương khi thực hiện quy hoạch tỉnh 2021-2030.
Về vấn đề cụ thể, khi lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất sẽ xác định được khu vực các loại đất đa chức năng và đồng bộ với các quy định về nguyên tắc sử dụng đất đúng mục đích, quyền, nhiệm vụ cho việc sử dụng đất và xác lập giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Do đó, đại biểu Trần Thị Thu Hằng đề nghị cơ quan soạn thảo xem xét, nghiên cứu theo hướng bổ sung khoản 5 Điều 9 quy định về các loại đất sử dụng đa mục đích như sau: Cách sử dụng đất đa mục đích là đất được sử dụng kết hợp và nhiều mục đích khác nhau để làm tăng hiệu quả sử dụng đất bao gồm: đất sử dụng hỗn hợp là đất có hai mục đích sử dụng trở lên mà không thể phân định được ranh giới được sử dụng giữa các mục đích; đất sử dụng đất kết hợp là đất đã được Nhà nước cho phép sử dụng nhiều mục đích mà có thể phân định được ranh giới rõ ràng giữa các mục đích trên thực tiễn.
14h01: Đại biểu Dương Khắc Mai – Đoàn ĐBQH tỉnh Đắk Nông: Bổ sung trong dự thảo luật quy định về đất trong khu vực dự trữ khoáng sản.
Đóng góp ý kiến hoàn thiện dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi), đại biểu Dương Khắc Mai đánh giá cao báo cáo giải trình, tiếp thu dự thảo luật và cho rằng, báo cáo giải trình, tiếp thu là công trình công phu, đồ sộ, rất nhiều nội dung có hai phương án. Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng đã nhận định nhiều chính sách quan trọng chưa thiết kế được phương án tối ưu trong quá trình rà soát tiếp tục phát sinh những vấn đề chính sách mới có ý kiến khác nhau. Đại biểu nhấn mạnh, đây là một bức tranh về quản lý đất đai đang từng bước hoàn thiện, nhưng còn bộn bề những công việc, điều này cũng đúng với tầm quan trọng và sự tác động của đất đai trong thực tiễn đời sống xã hội hiện nay.
Góp ý vào một số nội dung của dự thảo luật, đại biểu cho biết, tại Điều 206 về sử dụng đất cho hoạt động khoáng sản quy định: đất cho hoạt động khoáng sản chỉ bao gồm đất thăm dò, khai thác khoáng sản và khu vực có công trình phụ trợ. Khi sử dụng loại đất này còn rất nhiều điều kiện như viện dẫn ở khoản 2 của điều luật này. Với tỉnh Đắk Nông về khoáng sản bô xít với tiến độ như hiện nay phải mất 400 năm và không có không gian phát triển kinh tế xã hội của tỉnh.
Thực tế việc triển khai ba Chương trình mục tiêu quốc gia và đầu tư công đang rất bế tắc, do vậy cần có quy định cụ thể hơn về đất hoạt động khoáng sản. Theo đó, cần bổ sung trong dự thảo luật thêm nội dung: đất trong khu vực dự trữ khoáng sản. Loại đất này khác về đất thăm dò khai thác khoáng sản, đảm bảo chặt chẽ và có như vậy mới có thể đưa đất khu vực dự trữ khoáng sản vào phát triển kinh tế – xã hội nhưng vẫn dự trữ được khoáng sản cho tương lai mai sau.
Đại biểu cũng đề nghị xem xét hình thức cho thuê đất trong giai đoạn thăm dò khoáng sản cho phù hợp, để đảm bảo việc thăm dò được thuận lợi, vì công tác thăm dò mới nằm ở giai đoạn đầu điều tra khảo sát để lập dự án đầu tư lựa chọn phạm vi, quy mô khai thác dự án đầu tư chưa được hình thành.
Ngoài ra, đại biểu đề nghị có quy định riêng về thời hạn cho thuê đất theo kế hoạch khai thác hết trữ lượng từ 2 đến 3 năm; trách nhiệm phải đóng cửa mỏ và trả lại diện tích thuê đất trước khi khai thác trong những năm tiếp theo để tăng cường tối đa hiệu quả sử dụng đất sau khi khai thác.
14h00: Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải điều hành phiên họp: Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải cho biết, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 6, chiều nay, Quốc hội tiếp tục thảo luận về dự án Luật Đất đai (sửa đổi). Tiếp đến, đại biểu Dương Khắc Mai – Đoàn ĐBQH tỉnh Đắk Nông phát biểu.